Cengiz Çekil

Cengiz Çekil
Doğum21 Ağustos 1945
Niğde, Türkiye
Ölüm10 Kasım 2015
İzmir, Türkiye
Defin yeriDoğançay Mezarlığı, İzmir
UyrukTürk
AlanıHeykel
Sanat eğitimiGazi Üniversitesi

Cengiz Çekil (21 Ağustos 1945, Bor – 10 Kasım 2015, İzmir), Türk heykeltıraş, akademisyen.

Türkiye’de çağdaş sanatın öncü isimlerindendir. Öğretim görevlisi olarak çalıştığı Dokuz Eylül ve Ege Üniversitesi’nde yüzlerce sanatçı yetiştirdi. Çekil’in, 1976’da her gece yatmadan önce 'Bugün de yaşıyorum' mührü bastığı 'Günce' adlı defteri 2011’de New York'taki modern sanat müzesi MoMa'nın daimi koleksiyonuna dahil edildi.

Yaşamı

Cengiz Çekil'in MoMa koleksiyonundaki "BUGÜN DE YAŞIYORUM" defteri

1945 yılında Niğde’nin Bor ilçesinde doğdu ve orada büyüdü. Orta öğrenimini Konya Ereğli’deki İvri Öğretmen Okulu’nda tamamladı. Bir süre köy öğretmenliği yaptı.[1] Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi’nde resim eğitimi aldıktan sonra devlet bursuyla heykel eğitimi almak üzere gittiği Paris’te, Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts’da çalışmalarına devam etti ve 1975 yılında bir kafenin bodrum katında ilk kişisel sergisi “Réorganisation pour une Exposition”u açtı.

1975’te Türkiye’ye dönen Çekil, bir süre Ankara’da geçici memur olarak çalıştıktan sonra İstanbul Eğitim Enstitüsü’ne atandı. İki yıl sonra İzmir’e giderek Ege Üniversitesi’nde Heykel dalında yüksek lisans yaptı. 1993 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi’nden profesör unvanını aldı. 2001-2007 yılları arasında üniversitenin Güzel Sanatlar Fakültesi dekanı olarak görev yaptı. Dokuz Eylül ve Ege Üniversitesi’nde yüzlerce sanatçı yetiştirdi.[2]

Sanatçının 1976’da bir deftere her gece uyumadan önce BUGÜN DE YAŞIYORUM mührünü ve o günün tarihini basarak oluşturduğu Günce’si New York'un ünlü modern sanat müzesi MoMa'nın daimi koleksiyonuna kalıcı olarak dahil edildi.[3]

Cengiz Çekil'in Doğançay Mezarlığındaki mezarı, 2024

10 Kasım 2015'te hayatını kaybetti.

Sergiler

Kişisel Sergileri

  • 2010 Cengiz Çekil, Rampa, İstanbul
  • 2008 Saat Kaç?, Yapı Kredi Kazım Taşkent Sanat Galerisi, İstanbul
  • 2005 1200 Saat, Galeri X, İstanbul
  • 1999 Mumlamalar, İletişim Sanat Galerisi, İzmir
  • 1998 Sınırları Aşmak, İzfaş Sanat Galerisi, İzmir
  • 1998 İzmir Şeyler, Mazhar Zorlu Sanat Galerisi, İzmir
  • 1996 Yerleştirme ‘96, İletişim Sanat Galerisi, İzmir
  • 1994 Sergileme / Yerleştirme, Şantiye Sanat Galerisi, İzmir
  • 1986 Düzenleme No: 2, Türk Amerikan Derneği Sanat Galerisi, İzmir
  • 1978 Ele Geçirilmiş Mektuplar, Taksim Sanat Galerisi, İstanbul
  • 1975 Réorganisation Pour Une Exposition, La Métronome, Paris / Fransa

Katıldığı önemli karma sergiler

  • “NEWTOPIA: The State of Human Rights” Mechelen, Belçika (2012)
  • “Hala Yaşıyorum: Güncel Çizimde Siyaset ve Günlük Yaşam” MoMA, NY, ABD (2011)
  • 11. Uluslararası İstanbul Bienali “İnsan Ne İle Yaşar?”, İstanbul (2009)
  • Manifesta 5, “…With All Due Intent” San Sebastian İspanya (2004)
  • 4. Uluslararası İstanbul Bienali “Orient-ation”, İstanbul (1995)
  • Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nin “28. Devlet Resim ve Heykel Sergisi” (1967), Ankara

Ödüller

  • 1988 IX. Günümüz Sanatçıları Sergisi Başarı Ödülü,
  • İstanbul 1970 - 75 Milli Eğitim Bakanlığı Yurt Dışı İhtisas Bursu

Kaynakça

  1. ^ "Özlem Altunok, Cengiz Çekil:Sanat Yazanların İlgilendiği Sanatçılardan Değilim Galiba, Röportaj: İstanbul ArtsNews, Eylül 2014, Radikal gazetesi, 10.11.2015". 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2015. 
  2. ^ "Türkiye'de Çağdaş Sanatın Öncülerinden Cengiz Çekil Veda Etti, Radikal gazetesi, 10.11.2015". 12 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2015. 
  3. ^ "Cengiz Çekil MoMa'da Ntv.com.tr sitesi, 05.04.2011". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2015. 
  • g
  • t
  • d
Türkiye'de görsel sanat yaklaşımları
Klasik
Asker Ressamlar
Osmanlı Ressamlar Cemiyeti
İnas Sanâyi-i Nefîse Mektebi
Yeni Resim Cemiyeti
  • Şeref Kamil  • Saim Özeren  • Refik Fazıl  • Mahmut Cemaleddin  • Turgut Zaim  • Sabih Bey  • Cevad Hamid
Müstakiller
D Grubu
Onlar Grubu
Çallı Kuşağı
Tavanarası Ressamları
  • Nuri İyem  • Erdoğan Behnasavi  • Baha Çalt  • Atıfet Hançerlioğlu  • Seta Hıdiş  • Ömer Uluç  • Haluk Muradoğlu  • Ümit Mildon  • Vildan Tatlıgil  • Pindaros Platinidis  • Atıf Yılmaz
Yeni Dal Grubu
  • Avni Memedoğlu  • Nejat Tözge  • Marta Tözge  • Kemal İncesu  • İhsan İncesu  • Hikmet Aksüt  • Vahi İncesu  • İbrahim Balaban
Yeniler Grubu
Siyah Kalem Grubu
Modern
Soyut dışavurumcu sanatçılar
Geometrik soyut sanatçılar
Soyut heykel sanatçıları
Modern soyut sanatçılar
Modern figüratif sanatçılar
Modern heykel sanatçıları
1968 kuşağı sanatçılar
Anlatım dilinin çeşitlendiği sanatçılar
Çağdaş
Hafriyat Grubu
Kavramsal sanatçılar
2000 sonrası
Dekoratif
Mozaik
  • Bedri Rahmi EyüboğluFerruh BaşağaJale Yılmabaşar • Süha Semerci • Meyçem Ezengin • Sibel Hananel • Halil Sarı • Ahmet Bostancı • Gülten Alcan • Gülistan Genç • Gülçin Sökücü • Serdar İyiyiz • Mervan Altınorak • Ayça Bumin
Çini
  •  Hafız Mehmed Emin Efendi • Ayşe Özkan • Faruk Şahin • Faik Kırımlı • Nimet Varlı • Sıtkı Olçar • Turgut Tuna • Mehmet Gürsoy • Mustafa Kerkük • Önder Düz
Vitray
Seramik
Tekstil
  • Bedri Rahmi EyüboğluZeki Faik İzerÖzdemir AltanZekai Ormancı • Aydın Uğurlu • Ayla Salman • Candan Akpınar • Harun Acı • Nil Yalter • Reyhan Kaya • Atilla Ergür • Belkıs Balpınar • Filiz Otyam • Ebru Dikmen • Sedef Acar • Suhandan Özay Demirkan • Mustafa Kula • Ömer Karaçam • Beyhan Saldıray • Sümer Saldıray • Şahin Yüksel Yağan • Çiğdem Gürel • Dilek Alpan • Zeki Alpan • Sibel Arık • Devrim Erbil • Hamdi Ünal • Latif Taşarlı • Ayten Sürür • Çiğdem Kaynar • Haldun Acara • İdil Akbostancı • Cafer Arslan • Sevim Arslan • Gülcan Batur Ercivan • Sonja Böhlander Tanrısever • Çiğdem Çini • Pelin Demirtaş Dikmen • Öznur Enes • Nuray Er • Canan Erdönmez • Bettina Franckenberg • Nur Gökbulut • Ülkü Kaymaz • Selda Kozbekçi Ayranpınar • Fırat Neziroğlu • Füsun Özpulat • Maria Sezer • Biret Tavman • Cemile Tuna • Nesrin Türkmen • Ali Yaldır • Leyla Yıldırım • Elvan Adanır • Sema Arıgil • Günay Atalayer • Gül Bolulu • Esra Kavcı • Nesrin Önlü • Neslihan Yaşar • Betül Atlı