Marul

Marul
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae Bölüm: Magnoliophyta (Kapalı tohumlular) Sınıf: Magnoliopsida (İki çenekliler) Takım: Asterales Familya: Asteraceae (Papatyagiller) Alt familya: Cichorioideae Oymak: Cichorieae Cins: Lactuca Tür: L. sativa
İkili adlandırma
Lactuca sativa L.

Marul (Lactuca sativa), papatyagiller (Asteraceae) familyasına ait, yaprakları sebze olarak tüketilen, bir yıllık bir bitkidir. Başlıca taze salatalarda kullanılır ve birçok farklı türü bulunur.^[1]

Botanik Özellikleri:

Marul, rozet şeklinde yapraklara sahip olup, bazen gevşek bazen de sıkı bir baş oluşturur. Yaprakları genellikle yeşil renkte olmasına rağmen, kırmızı ve mor renkli çeşitleri de mevcuttur. Bitki, serin iklimlerde daha iyi gelişir ve toprak açısından seçici değildir, ancak organik madde bakımından zengin ve iyi drene edilmiş topraklarda daha iyi verim verir.

Türleri:

Buz Dağı (Iceberg) Marul: Sıkı yapraklı, gevrek ve suludur.

Kıvırcık Marul: Kıvrımlı yapraklı ve hafif tadı vardır.

Göbek Marul: Yoğun yapraklı ve yuvarlak formdadır.

Roka Marul: Keskin ve baharatlı tadıyla bilinir.^[2]

Yetiştirme ve Bakım:

Marul, genellikle tohumdan yetiştirilir ve ilkbahar ile sonbahar aylarında ekimi yapılır. 15-20 °C arasındaki sıcaklıklar ideal büyüme koşulları sağlar. Düzenli sulama önemlidir ancak aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.

Besin Değeri ve Sağlık Faydaları:

Marul, düşük kalorili bir sebze olup, A, C ve K vitaminleri, potasyum ve demir gibi mineraller açısından zengindir. Yüksek lif içeriği sayesinde sindirimi destekler, antioksidan özelliği ile serbest radikalleri nötralize eder, beta-karoten içeriği ile göz sağlığını korur ve K vitamini içeriği ile kemik sağlığını destekler.^[3]

Kullanım Alanları:

Salatalar: En yaygın kullanım alanıdır.

Sandviçler: Taze yaprakları sandviçlerde sıkça kullanılır.

Süsleme: Tabak dekorasyonu ve garnitür olarak kullanılır.^[4][5]

Hastalıklar ve Zararlılar:

Marul, külleme (mantar hastalığı), aphid (bit), salyangozlar ve sümüklü böcekler gibi hastalık ve zararlılardan etkilenebilir. Bu nedenle düzenli bakım ve kontrol gereklidir.^[6]