Melian, bir Maia, Elu Thingol'un eşi, Lúthien Tinúviel'in annesi ve Doriath Kraliçesidir. Melian, Lúthien'in annesi ve Elrond ile Elros'un anne tarafından atasıdır.

Melian, Valiër Vána ve Estë'nin hizmetindeydi. Aynı zamanda Valië Yavanna ile akraba olduğu söylenir. Melian, ötücü kuşlarla ilişkilendirilir. Bülbüllere şakımayı onun öğrettiği ve bülbül şarkısının onu sürekli takip ettiği söylenir. Valinor'da iken, Lórien Bahçeleri'nde yaşar ve oradaki ağaçlara bakardı. Irmo'nun halkı arasında en güzel, en bilge ve efsunlu şarkılarda en beceriklisi olarak bilinirdi. Buna rağmen sık sık Orta Dünya'yı ziyaret ederdi çünkü ağaçların ve ormanların derin gölgelerini severdi.

Melian, Lórien'deki halkı arasında güzelliği, yetenekleri ve büyülü şarkılar söylemekteki maharetiyle öne çıkardı. Öyle ki o şarkı söylemeye başladığında Valar bile işini bırakıp onu dinlerdi. Elfler Cuiviénen Gölü'nde uyandıklarında, Melian yaşamakta olduğu Lórien Bahçeleri'ni terkedip, Orta Dünya'ya gelmiştir. Melian, Orta Dünya'ya geldiğinde sessiz toprakları kendi sesiyle ve kendisiyle beraber gezen bülbüllerin şakımalarıyla doldurmuştur.

O sırada Valinor'a olan Büyük Yolculuk'un sonuna yaklaşmakta olan Noldor ve Teleri Halkı birbirinden ayrılmıştı. Çünkü Teleri halkının Gelion Nehri boyunca dinlendiği sürece Noldor batıya ilerlemeye devam etmişti. Teleri Hükümdarı Elwë, arkadaşı Noldor Hükümdarı Finwë'yi aramak için Noldor'un yaşadığı yerlerde gezinirken, Nan Elmoth Ormanı'na rast gelip orada tarif edilemez güzelliği ve yüzündeki Aman ışığıyla ağaçlar arasında tek başına duran Melian ile karşılaştı. Elwë, Melian'ın karşısında büyülendi ve adeta transa girdi; ikisi el ele tutuşmuş halde dururken yıllarca ne hareket ettiler ne de konuşabildiler ve bu sürede Nan Elmoth'un ağaçları etraflarında büyüdü. Bu yüzden Elwë'nin halkı onu bir türlü bulamadı ve bir kısmı onu aramaya devam etmek için Orta Dünya'da kalırken diğer kısmı da Elwë'nin kardeşi Olwë önderliğinde batıya doğru yolculuklarına devam ettiler.

Sonrasında Melian ve Elwë, onu aramak için geride kalan elfleri bir araya topladılar ve bunlar kendilerine Eglath yani "Terk edilmiş halk" dediler. Elwë, Orta Dünya'yı asla terk etmemiş ve kraliçesi, Orta Dünya'nın en bilgesi, Melian ile birlikte o zamanlar Eglador olarak bilinen Doriath Krallığını kurmuş ve Beleriand'daki tüm elflere hükmetmişlerdir. Kudretli Maia Melian güçlü bir Eldar Beyi olan kocası Elwë'ye büyük bir güç ödünç vermiş ve onunla uzun bir süre krallıklarında hüküm sürmüşler. Melian, Ilúvatar'ın çocuklarından, yani elfler veya insanlardan biriyle birlikte olduğu bilinen tek Ainu'ydu ve bu birliktelikten bir kız çocuğu oldu: Ilúvatar çocuklarının en güzeli Lúthien. Lúthien, sonrasında Beren Erchamion ile evlendi ve bu sayede Melian'ın soyu Elfler ve İnsanlarla karıştı.

Melian'ın basireti güçlüydü ve bu sayede Beleriand'da savaş çıkacağını öngörüp Thingol'ü bu konuda uyardı. Bunun üzerine Thingol, ülkesinde güçlü bir kale inşa edilmesini emretti. Cücelerin de yardımıyla Menegroth, yani Bin Mağara bu şekilde inşa edildi.

Düşman Morgoth ile olan savaş nihayet onların topraklarına ulaştığında, Melian, ülkesini korumak ve kötülüklere karşı savunmak amacıyla etrafına sihirli Melian Kuşağı'nı yerleştirdi. Bu olaydan sonra, ülkesi Doriath, "Çit Ülkesi" olarak anılmaya başladı. Bu kuşak, Melian'dan daha az güçlü hiç kimsenin krallığa girmesini engelliyordu. Fakat Melian, bir gün ondan daha güçlü birinin gireceğini öngördü. Beren öngörüldüğü gibi geldiğinde ise, Melian, Kral Thingol'ün Beren'i Silmaril'i aramaya göndermesine karşı çıktı, çünkü bu, sonunda Doriath'ın yıkımına yol açacaktı. Angband'ın kurdu Carcharoth da kader ve Silmaril'in gücüyle bu Kuşak'tan geçmeyi başarmıştır.

Doriath'ta, aynı zamanda Galadriel'e arkadaşlık ve hocalık yaptı; ona Orta Dünya'ya dair ilim ve bilgelik dersleri verdi ve ayrıca hanımı Yavanna'dan bildiği lembas pişirme sanatını da öğretti. Beren ve Lúthien'in gitmesinden sonra Túrin'e ve onun annesi ile kız kardeşine yardım etti. Túrin'in babası Húrin, Angband'daki esaretinden döndüğünde, Morgoth'un kara büyüsünü ondan kaldıran kişi de Melian oldu.

Thingol'ün kibri nihayet Menegroth'da cücelerle olan savaşta ölümüne sebep oldu. Melian bunun üzerine Beleriand'ı terk etti ve Mandos'un Salonlarında kocasının ve kızının yasını tutmak üzere Valinor'a döndü. Onun yokluğunda Melian Kuşağı bozuldu ve Doriath düşmanlarına açık hale geldi; bu da ülkenin nihai yıkımına yol açtı.

Melian ismi Sindarin dilinde "Sevgili hediye" anlamına gelir. Bu ismin eski formu Melyanna olup mel- ("sevgi") ve anna ("hediye") kelimelerinin brleşiminden oluşur.

• Tolkien, J.R.R., Silmarillion, İthaki Yayınları, 2007, İstanbul, 6. baskı

Orta Dünya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.