Mor Gabriel Manastırı

37°19′18″K 41°32′19″D / 37.32167°K 41.53861°D / 37.32167; 41.53861İnançHristiyanlıkMezhepOrtodoksYöneticiMor Timotheos Samuel AktaşMimariİnşaat başlangıcı397ÖzelliklerKubbe yüksekliği (iç)17 metre

Mor Gabriel Manastırı (diğer adıyla Deyrulumur - Rahiplerin Meskeni), (Süryanice: ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܓܒܪܐܝܠ; Arapça: دير مار كبرئيل;) dünyanın ayakta duran en eski Süryani Ortodoks manastırıdır. Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı Güngören köyü sınırları içerisinde, Süryanilerin anayurdu olarak bilinen Tur Abdin platosunda bulunmaktadır.^[1]

Manastır idaresinin, Çelebi Aşireti'ne bağlı komşu köylerin sınırları içerisindeki 100 hektarlık ormanlık alanı işgal ettiği iddiasıyla açılan dava Ağustos 2008'den beri devam etmektedir.^[1]

Manastır, 397 yılında Mor Şmuel (Samuel) ve öğrencisi Mor Şemun (Simon) tarafından, bir Zerdüşt tapınağının kalıntıları üzerinde inşa edilmiştir. O dönemde ünü gittikçe artmıştır: Öyle ki Roma İmparatorlarından Arcadius ve Honorius, sonra da II. Theodosius ve Bizans İmparatoru I. Anastasius mabede bağış yapmıştır.^[2]

14. yüzyılın sonlarında 140 keşiş, Timurlenk komutasındaki istilâcı Moğol ordusu tarafından öldürüldü. Ayrıca 1919'da, iddia edildiğine göre manastır Kürt milisler tarafından Süryani Katliamı sırasında bir kez daha saldırıya uğradı ve keşişler öldürüldü.^[3]

Bugünkü kullanılan ismini, dönemin Turabdin Metropoliti Mor Gabriel'den almıştır.^[2]

Manastır bugün ziyaretçi ve turistlere açıktır.

Mor Gabriel Manastırı, 2021 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen Tur Abdin'deki dokuz kilise ve manastırdan biri oldu.^[4]

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•