Adam Zajączkowski
major piechoty | |
Data i miejsce urodzenia | 1 sierpnia 1877 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 28 stycznia 1942 |
Przebieg służby | |
Lata służby | do 1922 |
Siły zbrojne | Wojsko Polskie |
Formacja | Polska Organizacja Wojskowa |
Jednostki | Dywizjon Żandarmerii Wojskowej Nr 9 |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Adam Zajączkowski ps. „Zet” (ur. 1 sierpnia 1877 we Lwowie, zm. 28 stycznia 1942 w Lublinie) – polski malarz, scenograf, redaktor, publicysta[1], major piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
Adam Zajączkowski urodził się 1 sierpnia 1877 roku we Lwowie, w rodzinie mieszczańskiej o dużych tradycjach patriotycznych[2]. Był absolwentem malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[3].
3 stycznia 1919 roku jako oficer Polskiej Organizacji Wojskowej został przyjęty z dniem 2 grudnia 1918 roku do Wojska Polskiego i mianowany podporucznikiem w żandarmerii[4].
1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w dywizjonie żandarmerii wojskowej nr 9[5]. W 1922 roku był porucznikiem rezerwowym 9 dywizjonu żandarmerii[6]. Na początku 1922 roku został zdemobilizowany[7]. W latach 1923–1924 był oficerem rezerwowym 36 pułku piechoty Legii Akademickiej w Warszawie. Został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1699. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych piechoty[8][9]. W 1934 roku, jako kapitan pospolitego ruszenia piechoty pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lublin Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr II. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[10].
Z Krakowa przeniósł się do Lublina wraz z Ludwiką Mehofferową (1883–1930), bratową Józefa Mehoffera. Tam w 1927 roku pomógł jej zorganizować Wolną Szkołę Malarstwa i Rysunku. Po śmierci Ludwiki pomagał Janinie Miłosiowej (1896–1983) w kierowaniu szkołą[3]. W 1935 roku został desygnowany przez Związek Artystów Plastyków „Krąg” do Rady Artystycznej miasta Lublina. Był założycielem, wydawcą i redaktorem czasopisma „Nowa Ziemia Lubelska”, a także prezesem Syndykatu Dziennikarzy Lubelskich oraz członkiem Związku Legionistów Polskich[11][12].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku nie został zmobilizowany, lecz wyruszył z Lublina w kierunku Warszawy z zamiarem uzyskania przydziału służbowego. 17 września znajdował się w transporcie zmierzającym do Kowla. W czasie okupacji niemieckiej działał w konspiracji[13]. Zmarł 28 stycznia 1942 roku w Lublinie po ciężkiej grypie[14][15]. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu rzymskokatolickim przy ul. Lipowej[16] .
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości z Mieczami – 20 lipca 1932 roku[17]
Przypisy
- ↑ Danczowska 2011 ↓, s. 11.
- ↑ Gzella 1977 ↓, s. 87.
- ↑ a b Marut-Kargul 2010 ↓, s. 10.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 18 stycznia 1919 roku, poz. 120.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 405, 961.
- ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 331.
- ↑ Druga lista 1922 ↓, s. 44.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 231, 485.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 215, 425.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 254, 867.
- ↑ Gzella 1993 ↓, s. 305.
- ↑ Danczowska 2011 ↓, s. 11, 14, 17, 32.
- ↑ Gzella 1977 ↓, s. 87-88. Autor w opublikowanym w 1993 roku biogramie Adama Zajączkowskiego nie wspomina już o jego działalności konspiracyjnej.
- ↑ Gzella 1993 ↓, s. 306.
- ↑ Gzella 1977 ↓, s. 88.
- ↑ Kucharska i in. 2014 ↓.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198.
Bibliografia
- Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Śląska Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2017-03-05].
- Druga lista oficerów rezerwowych WP. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-01-26.
- Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Halina Danczowska: Rada Artystyczna miasta Lublina 1935–1939. Lublin: Halina Danczowska, 2011. ISBN 978-83-62648-32-0.
- Alojzy Leszek Gzella. Zajączkowski Adam (1877-1942) pseud. Zet. „Zeszyty Prasoznawcze”. 4 (74), s. 87-88, 1977. Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych.
- Alojzy Leszek Gzella: Zajączkowski Adam (1877-1942). W: Słownik biograficzny miasta Lublina. T. 1. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1993, s. 305-306. ISBN 83-227-0564-6.
- Krystyna Kucharska, Bibianna Laskowska, Bogdan Kotowski, Leon Popek: Wybrane biogramy osób zasłużonych dla miasta (pochowanych na cmentarzu rzymskokatolickim przy ul. Lipowej w Lublinie do roku 1990). 2014.
- Elżbieta Marut-Kargul: Historia szkoły do roku 1950. W: Jubileusz 80-lecia lubelskiego Plastyka. Lublin: Zespół Szkół Plastycznych, 2010.
- Galeria nauczycieli lubelskiej szkoły plastycznej. Zespół Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie. [dostęp 2017-04-22].