Akarboza

Akarboza
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
O-4,6-dideoksy-4-[((1S,4R,5S,6S)-4,5,6-trihydroksy-3-(hydroksymetylo)cykloheks-2-enylo)amino]-α-D-glukopiranozylo-(1→4)-O-α-D-glukopiranozylo-(1→4)-D-glukopiranoza
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. acarbosum

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C25H43NO18

Masa molowa

645,60 g/mol

Wygląd

biały lub żółtawy, higroskopijny bezpostaciowy proszek

Identyfikacja
Numer CAS

56180-94-0

PubChem

441184

DrugBank

DB00284

SMILES
CC1C(C(C(C(O1)OC2C(OC(C(C2O)O)OC3C(OC(C(C3O)O)O)CO)CO)O)O)NC4C=C(C(C(C4O)O)O)CO
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
bardzo łatwo rozpuszczalna[1]
w innych rozpuszczalnikach
rozpuszczalna w metanolu, praktycznie nierozpuszczalna w dichlorometanie[1]
Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-08-01]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Substancja nie jest klasyfikowana jako
niebezpieczna według kryteriów GHS
(na podstawie podanej karty charakterystyki).
Numer RTECS

LZ7153000

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

A10BF01

Stosowanie w ciąży

kategoria B

Farmakokinetyka
Działanie

przeciwcukrzycowe

Biodostępność

bardzo niska

Okres półtrwania

2 h

Wydalanie

z moczem

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

doustnie

Multimedia w Wikimedia Commons

Akarboza (łac. acarbosum) – organiczny związek chemiczny, inhibitor α-glukozydaz (glukomylazy, sacharazy, maltazy, izomaltazy) występujący w lekach diabetologicznych. Blokuje ona enzymy jelitowe przekształcające węglowodany złożone w proste, a tym samym powoduje spadek poziomu cukru po posiłku, obniża insulinooporność, zmniejsza poziom insuliny, zwiększa asymilację glukozy oraz powoduje spadek glikemii na czczo[2].

Działa w przewodzie pokarmowym, spowalniając i hamując trawienie cukrów w jelitach. Wydalana jest ona z kałem oraz w małym stopniu wiązana przez białka osocza, a następnie wydalana przez nerki z moczem. Nie przyczynia się do powstania hiperinsulinemii i niedocukrzenia. Zmniejsza stężenie cholesterolu oraz triglicerydów, przeciwdziała gromadzeniu się tłuszczów w narządach.

Akarboza stosowana jest w leczeniu cukrzycy typu 2, dopuszcza się też jej przyjmowanie w cukrzycy typu 1. Stosowana w monoterapii lub leczeniu skojarzonym (razem z insuliną oraz pochodnymi sulfonylomocznika). Powinna być przyjmowana przed spożyciem posiłku. Wskazana jest w przypadkach z występowaniem znacznej nadwagi i podwyższonym stężeniem lipidów we krwi[3].

Działania uboczne

Przeciwwskazania

  • ciąża i karmienie piersią
  • wiek poniżej 16 lat
  • Choroby jelit: owrzodzenia, uchyłki, przepuklina, zrosty
  • zaburzenia wchłaniania z jelit.

Preparaty

  • Adeksa
  • Glucobay

Przypisy

  1. a b Farmakopea Polska IX, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574, ISBN 978-83-88157-77-6 .
  2. JanJ. Tatoń JanJ., Akarboza – cele, wskazania i metody stosowania w prewencji i leczeniu cukrzycy typu 2, „Medycyna Metaboliczna”, 4, 2006, ISSN 1428-1430 .
  3. Glucobay 100 [online], Polskie Towarzystwo Diabetologiczne [dostęp 2008-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2007-11-22] .
  4. ErnstE. Mutschler ErnstE., Farmakologia i toksykologia, 2010 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
A10: Leki stosowane w cukrzycy
A10A – Insulina i analogi insuliny
A10AB – Insuliny i analogi insuliny, krótko działające
A10AC – Insuliny i analogi insuliny o średnim czasie działania
A10AD – Insuliny lub analogi insuliny o średnim
czasie działania w skojarzeniu z krótko działającymi
A10AE – Insuliny i analogi insuliny długo działające
A10AF – Insuliny lub analogi insuliny przeznaczone do inhalacji
A10B – Doustne leki przeciwcukrzycowe
A10BA – Pochodne biguanidu
A10BB – Pochodne sulfonylomocznika
A10BC – Sulfonamidy (heterocykliczne)
  • glimidyn
A10BD – Preparaty złożone zawierające
doustne leki hipoglikemizujące
A10BF – Inhibitory α-glukozydazy
  • akarboza
  • miglitol
  • wogliboza
A10BG – Pochodne tiazolidynodionu
A10BH – Inhibitory dipeptydylopeptydazy 4
A 10 BJ – Analogi glukagonopodobnego peptydu 1
A 10 BK – Inhibitory kotransportera glukozowo-sodowego 2
A10BX – Inne doustne leki hipoglikemizujące
A10X – Inne leki stosowane w cukrzycy
A10XA – Inhibitory reduktazy aldozy
  • tolrestat
A10XX – Inne leki stosowane w cukrzycy
  • teplizumab
Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • LCCN: sh85000330
  • GND: 4141222-9
  • BnF: 12451869k
  • J9U: 987007292958905171