Brama Świętojańska

Ten artykuł dotyczy Gdańska. Zobacz też: Brama Świętojańska w Stargardzie.

Brama Świętojańska

nr rej. 314 z 27.02.1967[1]
Widok od strony Motławy (strona zewnętrzna)
Państwo	Polska
Miejscowość	Gdańsk
Adres	ul. Świętojańska 43/44
Typ budynku	brama wodna
Styl architektoniczny	gotyk, klasycyzm
Ukończenie budowy	XV wiek / XX wiek
Ważniejsze przebudowy	XIX wiek
Zniszczono	1945
Odbudowano	1976-1978
Położenie na mapie Gdańska Brama Świętojańska
Położenie na mapie Polski Brama Świętojańska
Położenie na mapie województwa pomorskiego Brama Świętojańska
54°21′05,40″N 18°39′27,97″E/54,351500 18,657769
Multimedia w Wikimedia Commons

Brama Świętojańska (niem. Johannistor) – jedna z zabytkowych bram wodnych w Gdańsku. Znajduje się u wylotu ul. Świętojańskiej, przy Rybackim Pobrzeżu. Brama prawie w całości jest współczesną odbudową.

Brama została zbudowana w okresie średniowiecza, pod koniec XIV wieku. Nie ma przekazów o jej pierwotnym wyglądzie. Prawdopodobnie była niewielkim, piętrowym budynkiem, nakrytym stromym, kalenicowym dachem. W XVI wieku straciła znaczenie militarne i umieszczono w niej mieszkania oraz warsztaty. Przebudowana w XIX wieku, zyskała klasycystyczny fronton umieszczony od strony Motławy.

Zniszczona całkowicie podczas II wojny światowej (ocalał jedynie ceglany, zakończony ostrym łukiem przelot bramy od strony rzeki, wykorzystany przy odbudowie) została odbudowana w latach 1976–1978, w formie klasycystycznej z początku XIX wieku. Obecnie jest siedzibą Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa.

Brama sąsiaduje bezpośrednio z czterogwiazdkowym Hotelem Hanza. Dokładnie naprzeciw bramy, po drugiej stronie Motławy, cumuje Sołdek.

• 
  Strona wewnętrzna bramy
• 
  Oryginalny ceglany przelot bramy od strony Motławy

• zabytki i inne obiekty turystyczne w Gdańsku

• Historia Gdańska, Tom II 1454-1655, EdmundE. Cieślak (red.), JerzyJ. Stankiewicz, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, ISBN 83-215-3244-6, OCLC 749426859 . Brak numerów stron w książce
• Jacek Friedrich, Gdańskie zabytki architektury do końca XVIII w., Gdańsk 1995, ISBN 83-7017-606-2.
• Historia bramy