Anastasio I.a
Anastasio I.a | |||||
---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago eta Irudi gehiago | |||||
491ko apirilaren 11 - 518ko uztailaren 9a ← Zenon I.a - Justino I.a →
| |||||
Bizitza | |||||
Jaiotza | Durrës, 430 (egutegi gregorianoa) | ||||
Herrialdea | Bizantziar Inperioa | ||||
Heriotza | Konstantinopla, 518ko uztailaren 9a (egutegi gregorianoa) (87/88 urte) | ||||
Hobiratze lekua | Apostoleion | ||||
Heriotza modua | berezko heriotza | ||||
Familia | |||||
Ama | Anastasia Constantina Arriana | ||||
Ezkontidea(k) | Elia Ariadna | ||||
Anai-arrebak | ikusi
| ||||
Leinua | House of Leo (en) | ||||
Jarduerak | |||||
Jarduerak | politikaria eta monarka | ||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||
Erlijioa | Monofisismoa |
Flavio Anastasio edo Anastasio I.a (k.o. 430 – 518. urteko uztailak 9) Bizantziar Inperioko agintaria 491. urteko apirilak 11tik 518. urtean karguan hil zen arte.
430. urte inguruan Dyrrachiumen jaioa (gaur egungo Durrësen Albanian). Zenon I.a agintaria hilo zenean bere guardiako ofizial zen (sillentiarius) eta Ariadna enperatrizak bere senarraren oinordeko izendatu zuen. Agintari bihurtu eta handik hilabete eskasera Ariadna eta Anastasio elkarrekin ezkondu ziren, ez zuten elkarren artean semerik izan. Agintari izendatu zutenean hirurogei urte baino gehiago zuen jada Anastasiok. Kolore ezberdineko begi-niniak zituenez Dikorus ezizena ezarri zioten ("bi begi nini" esan nahi du).
Lehen urteak, politika ekonomikoa
Anastasio I.aren agintearen hasiera nahiko lasaia izan zen, lehen urte erraz horien ostean ordea guda eta eztabaida erlijiosoak etorriko ziren. Jendearen begiona lortu zuen chrysargiron zeritzan zerga ezereztu zuenean eta inperioren kudeaketan buru belarri aritu zen. 498. urtean artisauek ordaintzen zuten collatio lustralis zerga ere ezabatu zuen. Lehen urteetan zenbait zerga ezabatu bazuen ere oso zorrotza izan zen ekonomi arlotan eta zorroztasun horrek azkenean xuhur fama eman zioten baita gendearen haserrea. Bere politika ekonomikoaren zorroztasunari esker 320.000 libera urre bildu ahal izan zituen (105 tona inguru) inperioaren diru kutxan. Bere zuhurtziaren eredu Konstantinoplan gaueko oturuntza eta animalia basatien arteko borrokak antolatzeko debekua dugu.
Inperioaren babesa
Konstantinopla babesteko Propontidetik Itsaso beltzerainoko harresi bat eraiki zezatela agindu zuen, harresi honi Anastasioren harresi izena egotzi zitzaion. Konstantinoplaren fortifikazioaz gain Danubioko limesa babesteko bertako gotorlekuak berritu eta hobetu zituen. Gotorlekuen bidezko defentsa taktika hau ez zen soilik mendebaldeko mugetan gauzatu, besteak beste persiarren kontrako gudaren ostean Darasen gotorleku bat eraiki zezatela agindu zuen hala persiarrak bigilatzeko.
Guda nagusiak
Bere agintean bi gatazka nagusi izan zituen Anastasiok, bata gerrate zibila izan zen Zenon agintariaren anaiaren kontrakoa, bestea ohizko etsaien aurkakoa, hau da pertsiarren kontrakoa. Bi guda hauez gain bulgariar eta eslabiarrek inkurtsio ugari burutu zituzten balkanetan aurrerantzean arruntak izango zirenak. Ostrogodoei dagokienean azkenean 497. urtean Anastasiok Teodoriko italiako errege zela ametitu zuen.
Isauriako gerra
492 eta 496. urtean isauriako Asia Txikiko eskualdean aurreko agintari Zenonen anaia zen Longinoren jarraitzaileekin gatazka izan zen. Anastasio agintari bihurtu bazen ere Zenon hil zenetik Longinok boterea eskuratu nahian aritu zen, konspirazioen beldur edo agian beldur hutsak eraginda Anastasiok Longino Egiptoko Tebaida hirira erbesteratu zuen arriskutsua izan ez zedin. Erbesteratzeak Isaurian indartsu ziren Longinoren jarraitzaileak matxinatu zituen eta horrela gerra hasi zen. Longinoren armada nagusia Frigian Kotiaeumgo batailan garaitua izan bazen ere isauriako mendietan erresistentziak 496 edo agian 498 urteetararte iraun zuen.
Persiako gerra
Persiarren aurkakoa 502 eta 506 urteen artean izan zen. persiarrek Teodosiopolis eta Amidako hiriak hartu zituzten hasieran. Borroka latzen ostean ordea Bizantzioko tropek persiar asko hil zituzten eta Amida berreskuratzea lortu zuten. Gerra luzatzen hasi zen bi arerioak desgastatzen zioazelarik. Azkenean 506. urtean Pertsia eta Bizantziok bake akordio bat sinatu zuten bata bestearen domeinua errespetatuko zutela zin egin zutelarik. Anastasiok Darasgo gotorlekua eraiki zezatela agindu zuen horrela Nisibis bigilatu nahian.
Erlijioa eta matxinadak
Anastasio bera guztiz monofisista bazen ere bere politika erlijiosoa moderatua izan zen. Zenonek jarraitutako Henotikon printzipioari jarraiki elizarekin adeitsua izan zen eta Eufemio patriarkaren eskaerei amore emanez ortodoxiaren aldeko deklarazio bat sinatu zuen. Hala ere 512an Konstantinoplako biztanleriak bultzaturik, batik bat berdeen alderdia zeritzanaren presioarengatik, monofisismoaren alde jo zuen. Joera monofisistek Konstantinoplako eta ekialdeko probintzien eskerrona eman bazioten ere inperioko alderdi europarrean ezinegona sortu zuten. Ezinegonaz baliatuz Traziako magister millituma zen Vitalianok matxinada bat sustatu zuen hunoei laguntza eskatu zielarik. 514 urtetik 515. urtera arteko errebolta Marino jeneralak deuseztu zuen matxinatuen armada itsas bataila batean garaitu zuenean.
Oinordekotza eta kondaira
Anastasioren heriotza ostean agintariaren guardiako buruzagi zen Justinok lortu zuen tronua, ziurrenik ez Anastasiok izendatua izateagatik baizik eta leku aproposean egon eta posizio egokia izateagatik. Justinok eta bereziki bere oinordeko Justinianok inperioa bere tamaina handiena lortzeraino zabaldu zuten.
Anastasiok ziurrenik Justino oinordeko autatu ez bazuen ere ondorengo kondaira iritsi da gaurdaino:
« | Anastasiok ba omen zituen hiru iloba zeinen artean oinordekoa aukeratu nahi zuen. Hiruetako zein autatu jakin ezinik hiruak oturuntza handi batera gonbidatu zituen. Bere asmoa bere ilobak jan ostean lotara bidaltzea zen, horretarako hiru ohe prestatu zituelarik. Hiru ohe horietako baten almoada azpian REGNUM (erresuma) hitza idatzirik zuen pergamino bat ezkutatu zuen, pergaminoa zuen ohea autatzen zuen ilobak jasoko zuen tronua. Hala ere badirudi ilobetako bik familiaz besteko erlazioa zutela, hots maitaleak zirela edo, eta bi hauek ohe berean oheratu ziren hiru ohetako bat, preseski pergaminoa zuena, hutsik geratu zelarik. Saiakera honek arrakastarik izan ez zuenez Anastasiok hurrengo goizean bere logelan sartzen zen lehena oinordeko izendatuko zuela agindu zion bere buruari. Hurrengo goizean azkenean Justino izan zen agintariaren logelan sartu zen lehena, Anastasioren guardiako komandantea baitzen, eta horrela bihurtu omen zen Justino agintari. | » |
Kondaira hau ziurrenik Justinoren garaikoa izanen da Justino agintari izateko eskubidea bermatu nahian asmatua.
Aurrekoa Zenon I.a | Bizantziar agintaria 518 -527 | Ondorengoa Justino I.a |
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Anastasio I.a |
- (Ingelesez) Anastasio I.aren biografia De imperatoribus romanisen
- i
- e
- a
27 BC – 235 AD
235–284
- Maximino Trax
- Gordiano I.a eta Gordiano II.a
- Pupieno eta Balbino
- Gordiano III.a
- Filipo Arabiarra eta Filipo II.a
- Dezio eta Herenio Etrusko
- Hostiliano
- Treboniano Galo eta Volusiano
- Emiliano
- Valeriano
- Galieno, Salonino eta Valeriano II.a
- Klaudio Gotiko
- Kintilo
- Aureliano
- Tazito
- Floriano
- Probo
- Karo
- Karino eta Numeriano
Galietako enperadoreak:- Postumo
- (Leliano)
- Mario
- Viktorino
- (Domiziano II.a)
- Tetriko I.a eta Tetriko II.a
284–395
- Diokeziano (inperio osoa)
- Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea)
- Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) eta Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (West)
- Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (mendebaldea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Maxentzio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Lizinio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Maxentzio (bakarrik)
- Lizinio (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (bere burua aldarrikatua) eta Valerio Valente
- Lizinio (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Lizinio II.a, Konstantino II.a eta Krispo
- (Martiniano)
- Konstantino I.a Handia (inperio osoa) eta Krispo
- Konstantino II.a
- Konstante
- Magnentzio eta Dezentzio
- Konstantzio II.a eta Vetranio
- Juliano Apostata
- Joviano
- Valentiniano I.a
- Valente
- Graziano
- Valentiniano II.a
- Magno Maximo eta Flavio Viktor
- Teodosio I.a Handia
- (Flavio Eugenio)
395–480
- Honorio
- (Konstantino III.a eta Konstantzio II.a)
- Konstantzio III.a
- Joan, mendebaldeko usurpatzailea Ravenan
- Valentiniano III.a
- Petronio Maximo eta Paladio
- Avito
- Maioriano, Libio Severo, Antemio eta Olibrio
- Glizerio
- Julio Nepote (de iure)
- Romulo Augustulo (usurpatzailea)
Bizantziar Inperioa
395–1204
- Arkadio
- Teodosio II.a
- Pulkeria
- Martziano
- Leon I.a
- Leon II.a
- Zenon I.a (1. agintaldia)
- Basilisko eta Marko
- Zenon I.a (2. agintaldia)
- Anastasio I.a
- Justino I.a
- Justiniano I.a
- Justino II.a
- Tiberio II.a
- Maurizio eta Teodosio
- Fokas
- Heraklio
- Konstantino III.a
- Heraklonas
- Konstante II.a
- Konstantino IV.a eta Heraklio, Tiberio eta Justiniano II.a
- Justiniano II.a (1. agindaldia)
- Leontzio
- Tiberio III.a
- Justiniano II.a (2. agintaldia) eta Tiberio
- Filipiko
- Anastasio II.a
- Teodosio III.a
- Leon Isauriarra
- Konstantino V.a
- Artabasdo
- Leon IV.a Khazariarra
- Konstantino VI.a
- Irene
- Nizeforo I.a
- Estaurazio
- Mikel I.a Rangabe eta Teofilakto
- Leon V.a Armeniarra eta Konstantino
- Mikel II.a
- Teofilo
- Mikel III.a
- Basilio Mazedoniarra
- Leon VI.a Jakituna
- Alexandro Bizantziokoa
- Konstantino VII.a Porfirogeneta
- Erroman I.a Lakapetarra eta Kristobal, Eztebe eta Konstantino
- Erroman II.a
- Nizeforo II.a Fokas
- Joan I.a Tzimiskes
- Basilio II.a
- Konstantino VIII.a
- Zoe (1. agindaldia) eta Erroman III.a
- Zoe (1. agindaldia) eta Mikel IV.a
- Mikel V.a
- Zoe (2. agindaldia) eta Teodora
- Zoe (2. agindaldia) eta Konstantino Monomako
- Konstantino Monomako (bakarrik)
- Teodora
- Mikel VI.a
- Isaak I.a Komneno
- Konstantino X.a Dukas
- Erroman IV.a Diogenes
- Mikel VII.a Dukas eta Androniko, Konstantios eta Konstantino
- Nizeforo III.a Botaniates
- Alexio I.a Komneno
- Joan II.a Komneno eta Alexio Komneno
- Emanuel I.a Komneno
- Alexio II.a Komneno
- Androniko I.a Komneno
- Isaak II.a Angelo
- Alexio III.a Angelo
- Alexio IV.a Angelo
- Nikolas Kanabos, usurpatzailea
- Alexio V.a Dukas
1204–1261
Bizantziar Inperioa
1261–1453
- Mikel VIII.a Paleologo
- Androniko II.a Paleologo eta Mikel IX.a Paleologo
- Androniko III.a Paleologo
- Joan V.a Paleologo
- Joan VI.a Kantakuzeno eta Joan V.a Paleologo eta Mateo Kantakuzeno
- Joan V.a Paleologo
- Androniko IV.a Paleologo
- Joan VII.a Paleologo
- Androniko V.a Paleologo
- Emanuel II.a Paleologo
- Joan VIII.a Paleologo
- Konstantino XI.a Paleologo
- Datuak: Q173470
- Multimedia: Anastasius I / Q173470