Septimio Severo
Septimio Severo | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | |||||||||||||||||||
194 - 194 ← Lucius Fabius Cilo (en)
193ko apirilaren 9a - 211ko otsailaren 4a ← Didio Juliano - Karakala, Geta →
191 -
173 -
| |||||||||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||||||||
Jaiotzako izen-deiturak | Lucius Septimius Severus | ||||||||||||||||||
Jaiotza | Leptis Magna, 146ko apirilaren 11 | ||||||||||||||||||
Herrialdea | Antzinako Erroma | ||||||||||||||||||
Heriotza | Eboracum (en) , 211ko otsailaren 4a (64 urte) | ||||||||||||||||||
Hobiratze lekua | Sant'Angelo gaztelua | ||||||||||||||||||
Heriotza modua | berezko heriotza | ||||||||||||||||||
Familia | |||||||||||||||||||
Aita | Publius Septimius Geta | ||||||||||||||||||
Ama | Fulvia Pia | ||||||||||||||||||
Ezkontidea(k) | Paccia Marciana (en) (175 - 186) Julia Domna (187 - 211) | ||||||||||||||||||
Seme-alabak | |||||||||||||||||||
Anai-arrebak | ikusi
| ||||||||||||||||||
Leinua | Severar leinu | ||||||||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||||||||
Hizkuntzak | latina Feniziera antzinako greziera | ||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||
Jarduerak | politikaria, militarra eta Enperadorea | ||||||||||||||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||||||||||||||
Erlijioa | Antzinako Erromako erlijioa | ||||||||||||||||||
Luzio Septimio Severo (latinez: Lucius Septimius Severus; Leptis Magna, 146ko apirilaren 11 – York, 211ko otsailaren 4) erromatar enperadorea izan zen 193ko apirilaren 9tik hil zen arte.
Agintea eskuratzen
Severo Leptis Magna hirian, Kartagoren ondoan, jaio zen. Haren familia equites mailakoa bazen ere, Marko Aureliok senatari klasekoa bihurtu omen zuen.
190ean kontsul izendatu zuten Severo. Hurrengo urtean, Komodok Panoniako legioen buruan jarri zuen. Pretoriar Goardiak Pertinax hil zuenean, 193an, Panoniako armadek enperadore aldarrikatu zuten. Gauza bera gertatu zen Inperioko hainbat tokitan, baina Severok Erroma lehena hartu zuen.
Siriako legioek, halere, Peszenio Niger jenerala aldarrikatu zuten enperadore, eta Britaniakoek Klodio Albino. Nolanahi ere, 197rako, Severok hautagai guztiak garaituak zituen. Inperio osoa bere esku zeukan.
Agintean
Severok soldaduen sena zeukan. Loria lorpen militarren bidez eskuratu nahi zuen. Partiarren kontra borrokatu ostean, Mesopotamiaren iparraldea Erromaren menpe bueltatu zen. Borrokan, erromatarrek Ktesifon hiriburua arpilatu zuten, eta biztanleak esklabo bihurtu.
Senatuarekiko harremana ez zen inoiz oso ona izan. Boterea armadaren bidez eskuratu izanak ez zion hasiera ona eman. Severok senatari andana hiltzera zigortu zuen, ustelkeria eta traizioa leporatuta. Haren aldekoak jarri zituen haien ordez. Pretoriar Goardia ere desegin zuen eta 50.000 soldadu leialekin ordezkatu zuen.
Diktadore militarra bezalakoa bazen zere, ospetsua zen erromatarren artean, Komodoren ustelkeria eta anabasa desegin zituelako. Partiarren kontrako garaipena oroitarazteko, Arku bat eraikin zuen Erroman, zeinek zutik segitzen du.
Hil ostean Senatuak jainko izendatu zuen. Ondorengoak bi semeak izan ziren, Karakala eta Geta, Julia Domna emaztearen ikuskaritzapean. Severok lortutako egonkortasuna berehala bukatu zen.
- i
- e
- a
27 BC – 235 AD
235–284
- Maximino Trax
- Gordiano I.a eta Gordiano II.a
- Pupieno eta Balbino
- Gordiano III.a
- Filipo Arabiarra eta Filipo II.a
- Dezio eta Herenio Etrusko
- Hostiliano
- Treboniano Galo eta Volusiano
- Emiliano
- Valeriano
- Galieno, Salonino eta Valeriano II.a
- Klaudio Gotiko
- Kintilo
- Aureliano
- Tazito
- Floriano
- Probo
- Karo
- Karino eta Numeriano
Galietako enperadoreak:- Postumo
- (Leliano)
- Mario
- Viktorino
- (Domiziano II.a)
- Tetriko I.a eta Tetriko II.a
284–395
- Diokeziano (inperio osoa)
- Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea)
- Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) eta Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (West)
- Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (mendebaldea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Maxentzio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Lizinio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Maxentzio (bakarrik)
- Lizinio (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (bere burua aldarrikatua) eta Valerio Valente
- Lizinio (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Lizinio II.a, Konstantino II.a eta Krispo
- (Martiniano)
- Konstantino I.a Handia (inperio osoa) eta Krispo
- Konstantino II.a
- Konstante
- Magnentzio eta Dezentzio
- Konstantzio II.a eta Vetranio
- Juliano Apostata
- Joviano
- Valentiniano I.a
- Valente
- Graziano
- Valentiniano II.a
- Magno Maximo eta Flavio Viktor
- Teodosio I.a Handia
- (Flavio Eugenio)
395–480
- Honorio
- (Konstantino III.a eta Konstantzio II.a)
- Konstantzio III.a
- Joan, mendebaldeko usurpatzailea Ravenan
- Valentiniano III.a
- Petronio Maximo eta Paladio
- Avito
- Maioriano, Libio Severo, Antemio eta Olibrio
- Glizerio
- Julio Nepote (de iure)
- Romulo Augustulo (usurpatzailea)
Bizantziar Inperioa
395–1204
- Arkadio
- Teodosio II.a
- Pulkeria
- Martziano
- Leon I.a
- Leon II.a
- Zenon I.a (1. agintaldia)
- Basilisko eta Marko
- Zenon I.a (2. agintaldia)
- Anastasio I.a
- Justino I.a
- Justiniano I.a
- Justino II.a
- Tiberio II.a
- Maurizio eta Teodosio
- Fokas
- Heraklio
- Konstantino III.a
- Heraklonas
- Konstante II.a
- Konstantino IV.a eta Heraklio, Tiberio eta Justiniano II.a
- Justiniano II.a (1. agindaldia)
- Leontzio
- Tiberio III.a
- Justiniano II.a (2. agintaldia) eta Tiberio
- Filipiko
- Anastasio II.a
- Teodosio III.a
- Leon Isauriarra
- Konstantino V.a
- Artabasdo
- Leon IV.a Khazariarra
- Konstantino VI.a
- Irene
- Nizeforo I.a
- Estaurazio
- Mikel I.a Rangabe eta Teofilakto
- Leon V.a Armeniarra eta Konstantino
- Mikel II.a
- Teofilo
- Mikel III.a
- Basilio Mazedoniarra
- Leon VI.a Jakituna
- Alexandro Bizantziokoa
- Konstantino VII.a Porfirogeneta
- Erroman I.a Lakapetarra eta Kristobal, Eztebe eta Konstantino
- Erroman II.a
- Nizeforo II.a Fokas
- Joan I.a Tzimiskes
- Basilio II.a
- Konstantino VIII.a
- Zoe (1. agindaldia) eta Erroman III.a
- Zoe (1. agindaldia) eta Mikel IV.a
- Mikel V.a
- Zoe (2. agindaldia) eta Teodora
- Zoe (2. agindaldia) eta Konstantino Monomako
- Konstantino Monomako (bakarrik)
- Teodora
- Mikel VI.a
- Isaak I.a Komneno
- Konstantino X.a Dukas
- Erroman IV.a Diogenes
- Mikel VII.a Dukas eta Androniko, Konstantios eta Konstantino
- Nizeforo III.a Botaniates
- Alexio I.a Komneno
- Joan II.a Komneno eta Alexio Komneno
- Emanuel I.a Komneno
- Alexio II.a Komneno
- Androniko I.a Komneno
- Isaak II.a Angelo
- Alexio III.a Angelo
- Alexio IV.a Angelo
- Nikolas Kanabos, usurpatzailea
- Alexio V.a Dukas
1204–1261
Bizantziar Inperioa
1261–1453
- Mikel VIII.a Paleologo
- Androniko II.a Paleologo eta Mikel IX.a Paleologo
- Androniko III.a Paleologo
- Joan V.a Paleologo
- Joan VI.a Kantakuzeno eta Joan V.a Paleologo eta Mateo Kantakuzeno
- Joan V.a Paleologo
- Androniko IV.a Paleologo
- Joan VII.a Paleologo
- Androniko V.a Paleologo
- Emanuel II.a Paleologo
- Joan VIII.a Paleologo
- Konstantino XI.a Paleologo
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Septimio Severo |
- Datuak: Q1442
- Multimedia: Septimius Severus / Q1442